- αντιμόνιο
- Στοιχείο της πέμπτης ομάδας του περιοδικού συστήματος με σύμβολο Sb, από το λατινικό stibium. Έχει ατομικό αριθμό 51. Γνωστό από την πιο μακρινή αρχαιότητα ως προϊόν της αναγωγής του ορυκτού αντιμονίτη ή ως θειούχο α. (Sb2S3), θεωρήθηκε ένα είδος μολύβδου. Ακόμα και σήμερα o αντιμονίτης είναι αυτός που χρησιμοποιείται περισσότερο από τα ορυκτά του α. για την παραλαβή του στοιχείου. Σε υψηλό βαθμό καθαρότητας το α. παράγεται ηλεκτρολυτικά κατευθείαν από τα θειούχα ορυκτά του. Είναι γνωστές πολλές αλλοτροπικές μορφές του α.: κίτρινο, μαύρο, γκρίζο, εκρηκτικό. Αυτή η τελευταία μορφή σχηματίζεται αν υποβάλλουμε σε ηλεκτρόλυση υδροχλωρικό διάλυμα τριχλωριούχου α.· τότε στον αρνητικό πόλο σχηματίζεται η εκρηκτική μορφή του α. ως σώμα αργυρόχρωμο, που εκρήγνυται όταν το χτυπήσουμε ή όταν το θερμάνουμε στους 100°C, ενώ ταυτόχρονα μεταπίπτει σε ευσταθή μεταλλική κατάσταση. Το α. συμπεριφέρεται ως τρισθενές και πεντασθενές στοιχείο και οι ενώσεις του είναι δηλητηριώδεις, αν και πολλές από αυτές χρησιμοποιούνται για θεραπευτικούς σκοπούς.
Το α. χρησιμοποιείται ως σημαντικό συστατικό πολλών μεταλλικών κραμάτων με βάση τον μόλυβδο και τον κασσίτερο, στα οποία προσδίδει σκληρότητα. Χρησιμοποιείται στα κράματα για αντιτριβικά μέταλλα, για τα έδρανα ολίσθησης των μηχανών καθώς και για τη βαφή των υφασμάτων.
Κρύσταλλοι αντιμονίτη, του πιο διαδεδομένου ορυκτού του αντιμονίου στη φύση (φωτ. Sef).
* * *τοχημ. χημικό στοιχείο με σύμβολο Sb και με πολλές εφαρμογές, αλλά και πολύ τοξικό.
Dictionary of Greek. 2013.